In al onze testpakketten zit een meting van triglyceriden. Het is een belangrijke indicator voor het risico op hart- en vaatziekten en daarom één van de meest gemeten biomarkers. Verhoogde triglyceriden komen vaak voor als gevolg van onze 'moderne leefgewoontes' en vaak op onnodig jonge leeftijd. Een recent gepubliceerd onderzoek suggereert dat sterk verhoogde triglyceridenwaarden (hypertriglyceridemie) succesvol geadresseerd kunnen worden door het volgen van een koolhydraat-arm dieet (keto) gecombineerd met intermittent vasten (afwisselend vasten). Dat is natuurlijk goed nieuws, maar de uitkomst is extra noemenswaardig omdat het geheel tegen de conventionele aanpak indruist; het meest gegeven advies bij verhoogde triglyceriden is nog altijd om (verzadigde) vetten in het dieet zoveel mogelijk te beperken. Het keto-dieet bestaat juist grotendeels uit vetten, met een aanzienlijk aandeel verzadigde vetten.
Wat zijn triglyceriden en waarom worden ze gemeten?
Triglyceriden zijn vetten in het bloed die door het lichaam als energiebron worden gebruikt.
Normale waardes voor triglyceriden in de bloedbaan zijn onder de 1.7mmol/l. Hypertriglyceridemie is een aandoening waarbij triglyceriden in de bloedbaan verhoogd zijn (1.7 mmol/l of hoger, met ernstige verhogingen gedefinieerd als meer dan 2.26 mmol/l).
Chronisch verhoogde triglyceridenwaarden kunnen duiden op een ongezonde hoeveelheid aan kleine en/ of geoxideerde LDL-c deeltjes. Dit zijn de deeltjes die zich in de aderwand nestelen en daar voor ontstekingen zorgen, wat op termijn zorgt voor hart- en vaatziekten.
Wat is de conventionele aanpak om cholesterol te verbeteren?
De conventionele aanpak is gebaseerd op onderzoek uit de jaren 60 waaruit kort gezegd de volgende conclusie werd getrokken: "verhoogde LDL cholesterol verhoogd het risico op hart- en vaatziekten" en "verzadigd vet verhoogd de LDL cholesterol waardes", dus "verzadigd vet veroorzaakt hart-en vaatziekten". Bovendien zijn triglyceriden vetten in het bloed die het lichaam voor energie gebruikt. De aanname dat het eten van meer vet zorgt voor verhoogde triglyceriden is snel gemaakt.
We weten inmiddels een stuk meer en de werkelijkheid ligt een genuanceerder. In een toekomstige post zullen we hier verder over uitweiden, maar in het kort heeft vervolgonderzoek aangetoond dat de (beperkte) LDL-cholesterol verhoging die verzadigd vet veroorzaakt niet schadelijk lijkt. Er zijn daardoor weer meer mensen (en wetenschappers) die open staan voor alternatieve strategieën om cholesterol -en triglyceridenwaarden te verbeteren, waaronder intermittent vasten en het keto-dieet.
Wat is keto-dieet & intermittent vasten?
Het keto-dieet en intermittent vasten zijn twee dieet-strategieën, waarbij de eerste gaat over wat je mag eten en de tweede over wanneer je mag eten.
Bij het keto-dieet worden koolhydraten vrijwel geheel verwijderd uit de voeding en worden eiwitten beperkt. Het volgen van een keto-dieet zorgt dat het lichaam zo weinig glucose (koolhydraten) ter beschikking heeft dat het in een staat van ketose blijft. Dit betekent dat het lichaam ketonen aan moet maken uit vetten als alternatieve energiebron. Je 'dwingt' je lichaam dus om vet te gebruiken als energiebron in plaats van koolhydraten.
Intermittent vasten of afwisselend vasten bouwt korte periodes van vasten in, gedurende deze periodes worden geen calorieën gegeten of gedronken. De frequentie en duur van het vasten kunnen sterk verschillen (er zijn bijvoorbeeld schema's waar 1x24uur per week wordt gevast, maar ook schema's waar elke dag 16 uur wordt gevast en er gedurende 8 uur mag worden gegeten).
De onderzochte mensen verkeerden dus constant in een staat van ketose, aangevuld met periodes waarin niet werd gegeten. Dit klinkt extreem, maar mensen bij wie het lichaam 'gewend' is aan het gebruiken van vetten als energiebron hebben veel minder moeite met periodes van vasten. Dit komt doordat er geen 'suikerdip' ervaren wordt die zorgt voor het hongergevoel.
Triglyceriden van extreem hoog naar gezonde niveaus?
De recente casusreeks waar we hierover schrijven is gepubliceerd in Current Opinion in Endocrinology, Diabetes, and Obesity en suggereert dat het mogelijk is om hypertriglyceridemie te adresseren door een zeer keto-dieet te volgen gecombineerd met intermittent vasten. De deelnemers met ernstige hypertriglyceridemie beperkten hun inname van koolhydraten en beoefenden intermitterend vasten. Als resultaat vertoonden ze aanzienlijke verlagingen van serum triglyceriden tot gezonde niveaus.
Wat kan jij met de resultaten van dit onderzoek?
Hoewel anekdotisch, tonen deze resultaten potentiële voordelen van een (zeer) koolhydraatarme levensstijl gecombineerd met intermitterend vasten voor mensen met hoge triglyceriden (of voor mensen die een verhoging willen voorkomen). Het geeft daarmee aan dat er reden is voor mensen om breder te oriënteren dan de conventionele aanpak die ondanks nieuwe wetenschappelijke inzichten nog vaak geadviseerd wordt.
De tests van healthFX kunnen helpen om inzicht te geven in je eigen triglyceridenwaarden en te bepalen of je ongemerkt een verhoogde kans hebt op hart- en vaatziekten. Hart- en vaatziekten en andere welvaartziekten zijn niet of moeilijk te genezen, maar kunnen vaak wel voorkomen worden!
De onderzoekers van dit onderzoek hebben specifiek gekeken naar een dieet, maar in de praktijk heeft niet alleen voeding impact op triglyceriden; onder andere beweging, lichaamsgewicht en stress zijn ook van groot belang. Bovendien is het goed om triglyceridenwaarden altijd te bekijken samen met andere belangrijke biomarkers. Al onze pakketten bevatten een uitgebreide meting van cholesterolwaardes in het lichaam om een compleet beeld te geven. In onze testpakketten meten we naast triglyceriden bijvoorbeeld ook LDL, HDL en Apo-b, een meeting van het aantal LDL deeltjes.
Zijn je cholesterolwaarden op een gezond niveau? Worden ze slechter of juist beter in de loop van de jaren? Wat zijn bij verhoogde niveaus de mogelijke oorzaken en oplossingen? healthFX helpt je het inzicht te geven!